කැලණි විහාරය සිංහල චිත්‍ර ගැලරියක් බවට පත් කළ දක්ෂ චිත්‍ර ශිල්පියා ගැන කතා නොකර ඒ පිළිබඳ විස්තරයක් සම්පූර්ණ කළ නොහැක.
ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු තීරණය කළ හෙලේනා විජේවර්ධන මහත්මිය කැලණියේ බිතුසිතුවම් ඇඳීම සඳහා නිර්මාණශීලී දක්ෂතා ඇති කලාකරුවෙකු සොයමින් සිටියාය. මීගමුවේ මාදම්පේ ප්‍රදේශයේ සෝලියස් මෙන්ඩිස් නම් තරුණ කලාකරුවා ගැන ඇය දැනගත්තේ එවිටය. ඒ වන විට ඔහු පන්සල් පින්තාරු කිරීමේ කලාකරුවෙකු ලෙස නමක් දිනාගෙන සිටියේය. ඔහු ඉක්මනින්ම යවා උතුම් කාර්යය සඳහා තෝරා ගන්නා ලදී. නමුත් ඔහු ඔහුගේ වැඩ ආරම්භ කිරීමට පෙර ඇය ඔහුව අධ්‍යයන චාරිකාවකට යැව්වාය. ඔහු මුලින්ම ඉන්දියාවේ අජන්තා සහ එල්ලෝරා වෙත යවන ලද අතර පසුව ශ්‍රී ලංකාවේ අනුරාධපුරය, පොළොන්නරුව සහ සීගිරිය වෙත යවන ලදී. ඔහු පෙරදිග කලාව පිළිබඳ හැදෑරීමට තිබූ සියල්ල හැදෑරීය. ඔහු සිය සංචාරය නිමවා ආපසු පැමිණි පසු බිතු සිතුවම් සැකසීමේ කටයුතු ඔහුට භාර විය.
ඔහු තම සංචාර වලින් ලබාගත් දැනුම භාවිතා කරමින් ඔහු තම කාර්යය ආරම්භ කළේය. නමුත් ඔහු කැලණියේ බිතු සිතුවම් ආරම්භ කිරීමට පෙර අත්හදා බැලීමේ උත්සාහයක් ලෙස පහළ මාපිටිගම ලෙනගම්පොළ විහාරයේ සිතුවම් කිහිපයක් කිරීමට ඔහුට අවසර ලැබුණි. එය ඉතා සාර්ථක විය. ඉන්පසු ඔහු කැලණියේ බිතුසිතුවම් වැඩ ආරම්භ කළේය. ඔහුට ඉටු කිරීමට නියමිතව තිබූ කාර්යය සම්පූර්ණ කිරීමට ඔහුට වසර විස්සකට ආසන්න කාලයක් ගත විය.
ඔහු තමාගේම ශෛලියක් නිර්මාණය කළේය. දේශීය කාබනික සහ එළවළු ද්‍රව්‍යවලින් ඔහු තමාගේම ප්ලාස්ටර් සහ තීන්ත සාදා ගත්තේය. මෙම බිතුසිතුවම් අජන්තා සහ සීගිරියේ ඇති බිතුසිතුවම්වලට සමාන බව බැලූ බැල්මට කෙනෙකුට කිව හැකිය. එහෙත්, ඔවුන් ඔවුන්ගේම ශෛලියක් නියෝජනය කරන නිසා ඔවුන් වෙනස් ය. එය සෝලියස් මෙන්ඩිස් විසින් නිර්මාණය කරන ලද නවකතා ශෛලියකින් ස්පර්ශ වූ පෙරදිග කලාවේ සම්මිශ්‍රණයකි. ඔහු බිතු සිතුවම්වල රූප නිර්මාණය කර ඇති ආකාරය විශිෂ්ටයි.
ඔහුගේ බුරුසුව මෙම රූපවලට ජීවය ලබා දී ඒවා අපගේ ඇස් ඉදිරිපිට ජීවත් කර ඇත. ඔහු රේඛීය ක්‍රමය ආශ්චර්යමත් ලෙස භාවිතා කර ඇත. නැමීම් සහ වක්‍ර, ආලෝකය සහ සෙවන, දීප්තිය සහ අඳුර, සියල්ල ක්‍රියාත්මක කර ඇත්තේ බුරුසුවෙන් අඳින ලද රේඛා තුනී කිරීම, ඝණ කිරීම හෝ දඟර දැමීමෙනි.
කෙටියෙන් කිවහොත් කැලණි විහාරයේ බිතු සිතුවම් අද්විතීයයි. ඒවා කැලණියට සහ කැලණියට පමණක් ආවේනිකයි. අජන්තා සහ සීගිරියේ මෙන්ම කැලණියේ බිතුසිතුවම්ද පන්තියක් ලෙස හඳුනා ගත හැකිය. ඒවා ඇත්තෙන්ම ප්‍රතිභාවකගේ සහජ දක්ෂතා නිරූපනය කරයි.
සොලියස් මෙන්ඩිස් නමැති දක්ෂ සිංහල කලාකරුවාට කැලණියේ කළ නිර්මාණවලට කලා ලෝලීන් සියලු දෙනාම ණයගැතියි. නව කුටිවල ඇති මෙම බිතු සිතුවම් ආගමික හදවත් තුළ උද්යෝගය සහ ජාතියේ හදවත තුළ දේශප්‍රේමය අවදි කරයි.